قرارداد آتی

اگر تا به حال به یکی از بازار های معاملاتی برخورد کرده باشید، حتما نام قرارداد آتی یا همان Future Contract را شنیده اید. همانطور که از نام این نوع قرارداد ها بر می آید، قرارداد آتی، مربوط به آینده است.

قرارداد های آتی ابتدا برای معاملات کشاورزی و سال ها بعد برای معامله نفت استفاده شد. اما از 1972 قراردادهای آتی مالی منعقد شدند.

در قرارداد آتی، خریدار و فروشنده توافق می کنند که کالا و خدماتی را در زمان مشخصی از آینده با قیمت مشخصی تبادل نمایند. مثلا تصور کنید فروشنده و خریدار توافق می کند 0.1 بیت کوین در تاریخ 2 آذر ماه 98 به قیمت واحد 8000 دلارِ آمریکا معامله کنند. در این نوع قرارداد نوع جنس مورد معامله، زمان معامله و قیمت آن به طور دقیق مشخص شده است. زمانی که فروشنده باید کالا، خدمات و یا ارز را به خریدار تحویل دهد به عنوان “تاریخ سر رسید” شناخته می شود.

انواع قراردادهای آتی

قراردادهای آتی به دو گروه تقسیم می شوند:

• قراردادهایی که بر روی کالاهای فیزیکی مثل طلا، نقره، زعفران و … بسته می شوند.
• قراردادهایی که بر روی سهام و یا شاخص بسته می شوند.

چه تضمینی برای قرارداد های آتی وجود دارد؟

شاید برای شما این سوال مطرح شود که چه تضمینی وجود دارد که فروشنده و خریدار به آنچه توافق کرده اند عمل کنند و در زمان سر رسید مطابق آنچه توافق کرده اند، معامله را انجام دهند؟

برای تضمین انجام یک قرارداد، دو طرف معامله مبلغی را متناسب با ارزش قرارداد ( مثلا ده درصد مبلغ کل قرارداد) را به فرد بی طرف تحویل می دهند. این مبلغ به این دلیل دریافت می شود که اگر هر یک از طرفین به هر دلیلی از قرارداد امتناع کرد و یا تغییراتی در معامله ایجاد کرد؛ بتوان با مبلغ دریافت شده، خسارت ناشی پرداخت شود. این یک بیان ساده از “وجه تضمین” است که به دو طرف معامله این اطمینان را می دهد که قرار داد آنها از امنیت کافی برخوردار است.

فایده قرارداد آتی چیست؟

وقتی که ما می توانیم در آینده یک خرید و یا فروش انجام دهیم، چه دلیلی دارد که در گذشته، قرارداد انجام یک معامله در آینده را ببندیم؟ بیایید از دیدگاه هر طرف از معامله این موضوع را بررسی کنیم:

🔸 فایده قرارداد آینده برای فروشنده :

یک تولید کننده می تواند با بستن این نوع قرارداد ها خیال خود را از دریافت مبلغ در انتهای کار آسوده کند. فروشنده مطمئن است که محصولات و یا حتی خدماتش در یک تاریخ مشخص فروخته می شوند. در زمینه کالاهای فیزیکی ، فروشنده از میزان فروش خود مطلع می شود و می تواند پیش بینی کند که نرخ تولیدش را بایستی کاهش یا افزایش دهد. ریسک ناشی از نوسانات قیمت بسیار کم می شود. حتی اگر قیمت یک محصول پایین آمده باشد، به علت بسته شدن قرار داد، فروشنده از فروش محصول خود آسوده خاطر است.

شاید این سوال مطرح شود که اگر قیمت ها افزایش پیدا کرد آیا فروشنده ضرر می کند؟ طی شرایط خاص فروشنده می تواند قرارداد خود را به فرد دیگری واگذار کند که در ادامه بیشتر به این موضوع می پردازیم.

🔸 فایده قرارداد آینده برای خریدار:

خریدار سهام و یا مصرف کننده کالا می تواند مطمئن باشد که در یک قیمت ثابت کالا و یا خدمات خود را دریافت می کند. او می تواند در زمان مشخص کالای مورد نیاز خود را پیش خرید کند و در خصوص کالاهای فیزیکی نگرانی در مورد کمبود محصول مورد نظر در زمان تعیین شده نداشته باشد. در صورتی که قیمت سهام با کاهش قیمت از میزان تعیین شده در قرارداد آتی رو به رو شد، خریدار می تواند قرداد خود را در بورس واگذار کند.

🔸 فایده قرارداد آینده برای معامله گر:

معامله گر یا به عبارتی تریدر ها نیز از این نوع قرار داد ها سود می برند. آنها با خرید قراردادها در زمان کاهش قیمت ها و پیش بینی درست روند افزایشی، می توانند با فروش قرارداد در زمان مناسب سود ببرند.

چگونه می توان از یک قرارداد آتی خارج شد؟

خنثی کردن : اگر شما یک مغامله آتی در جهت مخالف قرارداد آتی اولیه اما با ارزش یکسان انجام دهید، به اصطلاح قرارداد خود را خنثی کرده اید. مثلا اگر قراردادی با مضمون خرید یک کالا به قیمت 50 دلار بسته اید، قرارد ثانویه با مبلغ 50 دلار با فروش همان کالا می تواند قرارداد را خنثی کند.

بازگرداندن: اگر شما معامله اول را خنثی کرده باشید، می توانید یک قرارداد جدید باز کنید و تاریخ انقضای آن را افزایش دهید. شما می توانید یک خرید با حجم یکسان ولی با مدت زمان بیشتر تعیین نمایید.