با شاخص های بازار سهام آمریکا آشنا شوید

شاخص های بازار سهام در سراسر دنیا مقایس های خوبی برای اقتصاد جهان و کشور های مختلف هستند. در آمریکا سه شاخص S&P500، میانگین صنعتی دو جونز، و نزدک مرکب بیشترین دنبال کننده را هم در رسانه ها و هم در میان سرمایه گذاران دارند. علاوه بر این سه شاخص، حدود 5000 مورد دیگر نیز وجود دارد که همه با هم تشکیل دهنده بازار سهام آمریکا هستند.

از آنجا که تعداد شاخص ها بسیار زیاد است، بازار آمریکا دارای طیف گسترده ای از روش ها و گروه هاست که می توانند در زمنیه اهداف مختلفی به کار گرفته شوند. رسانه ها اغلب اکثر گزارش های خود را در ارتباط با سه شاخص اصلی ارائه می دهند و اخبار آنها بیشتر در مورد عوامل موثر و مخرب پیرامون این شاخص هاست. مدیرهای سرمایه گذاری از این شاخص ها به عنوان مقایس هایی برای گزارش عملکرد استفاده می کنند. در عین حال انواع سرمایه گذاران از این شاخص ها به عنوان نماینده عملکرد سهام و نوعی راهنما استفاده می کنند. شاخص ها زمینه را برای سرمایه گذاری منفعل فراهم می آورند و این کار معمولا از طریق صندوق های قابل معامله ای انجام می شود که از شاخص های خاصی پیروی می کنند.

به طور کلی درک نحوه ایجاد شدن و استفاده از شاخص های بازار می تواند حجم عظیمی از شفافیت و معنا را برای طیف گسترده ای از انواع سرمایه گذاری ها در پی داشته باشد. در ادامه  اطلاعاتی در مورد سه شاخص اصلی آمریکا، ویلشایر 5000 -که دربردارنده تمام سهام بازار آمریکاست- و همینطور خلاصه ای در مورد بعضی از شاخص های قابل توجه دیگر برای شما گرد هم آورده ایم.

شاخص S&P 500

شاخص استاندارد و پور 500 (که با عنوان S&P500 شناخته می شود) متشکل از سهام 500 شرکت برتر آمریکاست که بر اساس میزان سرمایه انتخاب شده اند، اما کمیته تشکیل دهنده این شاخص عوامل دیگری از قبیل نقدینگی، نوع طبقه بندی، توانایی مالی در بحران ها و تاریخچه تجاری را نیز برای انتخاب این 500 شرکت مد نظر قرار می دهند. این شاخص ارائه دهنده تقریبا 80% از کل ارزش سهام بازار آمریکاست. به طور کلی این شاخص معیار خوبی برای مشاهده نوسانات بازار آمریکاست.

شاخص ها معمولا بر اساس وزن بازار یا وزن قیمت هستند. شاخص S&P 500 بر اساس وزن بازار تنظیم شده است (یا همان وزن میزان سرمایه بازار). بنابراین هر سهام در این شاخص به عنوان بخشی از کل سرمایه بازار در نظر گرفته می شود. به بیانی دیگر، اگر ارزش کل بازار این 500 شرکت با 10% کاهش رو به رو شود، ارزش این شاخص نیز 10% کاهش خواهد یافت.

میانگین صنعتی دو جونز (Dow Jones)

میانگین صنعتی دو جونز (DJIA) یکی از قدیمی ترین، معروف ترین و پر کاربردترین شاخص های دنیاست. این شاخص سهام 30 مورد از بزرگترین و موثرترین شرکت ها آمریکا را در خود جای داده است. وزن شاخص دو جونز بر اساس قیمت ها تعیین می شود. در ابتدای کار وزن این شاخص با جمع زدن قیمت سهام هر شرکت در این شاخص و تقسیم این میزان بر تعداد شرکت ها محاسبه می شد.  اما متاسفانه در حال حاضر محاسبه این شاخص کار ساده ای نیست. در طول زمان، تقسیم سهام، زیر مجموعه ها و بخش های جدید دیگر سبب شده اند تا مقسوم علیه (مقداری عددی که این شرکت برای محاسبه سطح شاخص استفاده می کند) در فرمول محاسبه تغییر کند و به عددی بسیار کوچک تبدیل شود (کمتر از 0.2).

شاخص دو جونز سهامی را با ارزش یک چهارم کل بازار سهام آمریکا ارائه می دهد، اما تغییر درصد این شاخص به این معنا نیست که ارزش کل بازار به همان میزان تغییر کرده است. دلیل این امر هم همانطور که گفتیم قیمت محور بودن وزن شاخص است. مشکل اصلی اینجاست که اثر یک تغییر 1 دلاری در قیمت یک سهام 120 دلاری در مقایسه با  اثر یک تغییر 1 دلاری در قیمت یک سهام 20 دلاری بر کل شاخص دو جونز بیشتر است و این نکته در نظر گرفته نمی شود که مورد اول تنها 0.8% تغییر داشته اما مورد دوم 5% تغییر کرده است.

مشاهده یک تغییر در شاخص دو جونز بیانگر تغییر انتظارات سرمایه گذاران در مورد درآمدها و ریسک های مرتبط با شرکت ها بزرگ موجود در شاخص است. از آنجا که گرایش کلی نسبت به شرکت های دارای سرمایه بالا با گرایش مرتبط با سهام شرکت های دارای سرمایه پایین، سهام بین المللی یا حتی سهام شرکت های فناوری متفاوت است، نباید از این شاخص برای نشان دادن وضعیت سایر بخش های بازار استفاده کرد. به طور کلی این شاخص به خاطرداشتن لیستی از سهام شرکت های مرغوب آمریکایی که پرداخت کننده سود سهام ثابتی هستند معروف است. بنابراین اگرچه نمی توان گفت که این شاخص بیانگر وضعیت بخش گسترده ای از بازار است اما می توان گفت که بازار شرکت های مرغوب را به خوبی پوشش می دهد.

شاخص نزدک مرکب (Nasdaq)

اکثر سرمایه گذاران می دانند که بورس نزدک محل داد و ستد سهام شرکت های فناوری است. وزن این شاخص بر اساس میزان سرمایه بازار سهام تمام شرکت هایی موجود در لیست این شاخص معین می شود. علاوه بر این تعدادی از شرکت های غیر آمریکایی نیز در فهرست این شاخص حضور دارند.

این شاخص شهرت بالایی در ارتباط با سهام شرکت های فناوری دارد، و دارای زیر مجموعه های بخش نرم افزار، زیست فناوری، صنایع نیمه رسانا و مواردی دیگر در بازار است. البته این شاخص شامل اوراق بهادار مرتبط با صنایع دیگری نیز می شود و تنها بر بخش فناوری تمرکز ندارد. سرمایه گذاران می توانند اوراق بهادار بخش های مختلفی از قبیل شرکت های مالی، صنعتی، بیمه، حمل و نقل و مواردی دیگر را در این شاخص پیدا کنند. شاخص نزدک مرکب شامل شرکت های کوچک و بزرگی می شود اما بر خلاف شاخص های S&P500 و دو جونز، شرکت های پر ریسک با سرمایه های کم را نیز در بر می گیرد. در نتیجه تغییرات این شاخص به طور کلی نشان دهنده عملکرد شرکت های صنایع فناوری و گرایش سرمایه گذاران نسبت به سهام پر ریسک است.

از آنجایی که سرمایه گذاری در نزدک بسیار مورد علاقه کارابران ایرانی است، مفصلا در مورد آن در مقاله زیر توضیحاتی ارائه شده است.

ویلشایر 5000

گاهی به ویلشایر 5000 “شاخص کل بازار سهام” یا “شاخص کل بازار” هم می گویند ، چرا که این شاخص در بر گیرنده تمام سهام شرکت هایی است که به صورت عمومی داد و ستد می شوند و مرکزیت آنها در خاک آمریکا قرار دارد. این شاخص که در سال 1974 ایجاد شده ارائه دهنده کل بازار سهام آمریکا و تحرکات آن است. اگر چه این شاخص بسیار جامع است، اما نسبت به سه شاخص اصلی کمتر مورد توجه قرار می گیرد.

سایر شاخص های آمریکا

به طور کلی راه های کمی برای طبقه بندی گسترده شاخص ها وجود دارد. میزان سرمایه یک نکته کلیدی در این زمینه است و شاخص ها از این لحاظ به بخش های دارای سرمایه بالا، سرمایه متوسط و سرمایه کم تقسیم می شوند. شاخص S&P500 و  میانگین صنعتی دو جونز تنها شاخص های مرتبط با شرکت های دارای سرمایه بالا نیستند و مواردی دیگر مثل S&P100 و راسل 1000  نیز جزو همین دسته هستند. در میان شاخص های معروف دارای سرمایه متوسط می توان به شاخص های سرمایه متوسط S&P400 ، سرمایه متوسط راسل، و سرمایه متوسط ویلشایر نیز اشاره کرد. در بخش شاخص های کم سرمایه هم می توان از شاخص های راسل 2000، S&P600، و شاخص های کم سرمایه دو جونز یاد کرد.

علاوه بر میزان سرمایه، سرمایه گذاران به بخش های مختلف شاخص S&P در بازار هم توجه می کنند چرا که این شاخص دارای زیر مجموعه هایی در بخش های خدمات ارتباطی، کالاهای مصرفی، انرژی، مالی، بهداشتی، صنعتی، مواد، املاک و خدمات رفاهی است. همه این موارد با یکدیگر شاخص S&P500 را تشکیل می دهند.

سخن آخر

شاخص ها نقش مهمی در تحلیل کلی بازارهای سهام ایفا می کنند. شاخص ها و نوساناتشان اطلاعات زیادی در مورد اقتصاد، ریسک سرمایه گذاری، و روند های مختلف سرمایه گذاری در اختیار ما قرار می دهند. به طور کلی درک ظرافت های ساختار و ترکیب آنها برای تمام تصمیمات در زمینه سرمایه گذاری ضروری است.